Na samym początku pozwolę sobie na pewne porównanie.
Dobry muzyk jest jak gawędziarz.
To co wyróżnia dobrych mówców to fakt, że mają lekkość wypowiedzi. Odbiorca, do którego kierowany jest przekaz uważnie słucha każde słowo, zdanie zastanawiając się co będzie dalej. Tak samo muzyk prezentujący utwór, musi umieć przyciągnąć słuchacza opowiadając mu historię.
Muzyka to język słyszany na całym świecie, ale rozumiany tylko przez jednostki.
Tutaj kilka wskazówek jak rozumieć i władać tym językiem, by opowiadać zwykłe historie w sposób niezwykły.
Chcesz nauczyć się jakiegoś utworu?
Weź go jak specjalista na warsztat!
Zacznij mu się przyglądać z każdej strony!
Nauka treści
- Na pierwszy rzut oka określ tonacje, w której są zapisane nuty.
- Zagraj gamę w tej tonacji. Przypomnij sobie po jakich dźwiękach i na jakich klawiszach musisz się poruszać. To ku woli treningu umysłu. Wprowadzasz mu pierwsze dane, na których będzie się opierała dalsza praca.
- Następnie określ metrum, policz na głos akcentując mocną część taktu.
- Rozczytaj nuty stosując się do zaleceń zawartych w poradniku dla inteligentnego ucznia.
- Prawa, lewa ręka osobno
- Uporządkuj sobie przebieg rytmiczny.
- Policz na głos stosując się do metrum.
- Zadbaj o każdą nutę.
- Zagraj ją tak, aby trwała odpowiednio przypisanej wartości rytmicznej.
- Spróbuj nałożyć treść prawej i lewej ręki grając jednocześnie.
- Zrób to licząc na głos wg wskazania metrum.
Pamiętaj!
Rób to w bardzo wolnym tempie, pod kontrolą mózgu, pilnując czy wprowadzasz właściwe dane do swojej pamięci.
Pracuj na małym odcinku 2-4 takty. Jeśli je opanujesz, przejdź dalej.
Nauka na pamięć
Jak to zrobić sprytnie i inteligentnie?
Dokonaj analizy utworu
Prześledź zapis nutowy wychwytując wszystkie zmiany np. tonacji, położenia kluczy, metrum, nut nienależących do dźwięków gamo-właściwych, rytmu.
- Zwróć uwagę w których miejscach występują i jak często się pojawiają
- Wychwyć takty, które się powtarzają.
- Stwórz sobie schemat, który pozwoli Ci zrozumieć jak zbudowany jest utwór.
- Ułóż ogólny i szczegółowy plan treningowy dla swojego mózgu.
Twój nauczyciel powinien pokazać ci to na zajęciach. Jeśli słyszysz o tym pierwszy raz, poniżej zamieszczam przykładowy ogólny plan treningowy.
Szczegółowy plan jest układany indywidualnie pod każdy utwór oraz predyspozycje ucznia.
Ogólny plan treningowy
- Prawa ręka uczy się przebiegu swojej melodii.
- To samo czyni lewa ręka.
- Prawa ręka gra to co ma lewa
- Lewa ręka gra to co ma prawa
- Później następuje łączenie rąk.
Pamiętaj!
Pracuj na małych odcinkach. Zapamiętuj po 2 takty, stopniowo dokładaj kolejne.
- Weryfikuj ile umiesz. Czyli metoda odłożenia nut na bok.
Trywialne, prawda? Jednak bez nut czujemy się niepewnie. I o to właśnie chodzi. Zobaczysz, ile faktycznie umiesz.
- Teraz jak grasz patrz jak zachowują się ręce.
- Jeśli się zacinasz, sprawdź w nutach gdzie.
- Uzmysłów sobie jakie nuty tam są.
- Znowu je odłóż.
- Całą swoją uwagę poświęć na to jak pracują ręce.
To niezwykle istotne. Wtedy zauważysz, które miejsca wymagają szczególnej uwagi i poświecenia czasu na wyćwiczenie.
Teraz rozumiesz, że tylko patrząc w nuty byłeś w stanie zagrać utwór. Patrząc na klawisze gubisz się, bo nie wiesz co ma zrobić ręka.
- Poprzez prace na kilku taktach bez nut przed oczami, obserwowaniu rąk, sprawdzaniu nut tylko wtedy gdy nie wiesz co należy zrobić, AKTYWNIE wprowadzasz dane do swojej pamięci.
Pamiętaj!
Rób to ostrożnie i powoli. Nie pozwalaj sobie na błędy. Weryfikuj każdy ruch ręki.
Trening umysłu
Myśl/ćwicz
lokalnie
Na początku nauki jakiegokolwiek utworu należy pracować na małych odcinkach. Dopiero później po ich opanowaniu dokładać kolejne takty. Możesz to robić zaczynając od początku utworu.
Po opanowaniu jakieś części utworu możesz również wybierać takty w których czujesz się niepewnie. Pracuj na pewnym wycinku utworu mając świadomość tego, że jest to element większej całości, do której musi się wpasować.
globalnie
Po opanowaniu treści oraz częściowego przyswojenia utworu do swojej pamięci, należy scalić go w jedną całość. Sklejając poszczególne fragmenty utworu w jeden uporządkowany ciąg elementów postępujących po sobie. Konieczny jest tutaj szczegółowy plan treningowy, który pozwoli na uzyskanie płynności i lekkości w grze.
Pamiętaj!
Wystrzegaj się ćwiczenia polegającego na bezmyślnym przegraniu utworu od początku do końca. Zaangażuj swój umysł w 100% i ćwicz efektywnie.
Nauka opowiadania
Czyli jak grać, żeby ktoś chciał cię słuchać?
Doszedłeś do etapu, w którym poruszasz się poprawnie po klawiaturze.
Muzyka jest narzędziem do zabawy, wyrażania emocji, opowiadania jakieś historii. Żeby to uzyskać trzeba zająć się detalami, których jest mnóstwo. Każdy utwór to kopalnia nut, z której trzeba wydobyć diamenty i odpowiednio je oszlifować. Wtedy dzieło nabiera wartości i przyciąga uwagę wszystkich słuchaczy.
Żeby zajmować się detalami trzeba po kolei wykonać wszystkie prędzej opisane kroki. Teraz znając treść na pamięć, patrzysz na klawiaturę i ręce, które wiedzą co mają robić. Wiedzą w jaki sposób i gdzie się poruszać. Teraz możesz pracować nad tym w jaki sposób ma być zagrana każda nuta. Nakładając na nią trzy warstwy.
I – artykulacja (sposób zagrania nuty staccato, legato, portato…)
II – agogika (w jakim tempie lento, allegretto, ritardando, accelerando, presto…)
III – dynamika (z jakim natężeniem dźwięku forte, piano, mezzo forte, pianissimo…)
Możesz zająć się każdą nutą z osobna. Zaplanować jak ją zagrać. W nutach masz pewne podpowiedzi, narzucone przez autora bądź wydawcę opracowania. Często właśnie przez te podpowiedzi autor narzucił swój sposób opowiadania, który Ci się spodobał. Więc z pewnością będziesz chciał odtworzyć tę historię i opowiedzieć ją w identyczny sposób. W czym pomogą Ci te wskazówki. Pod warunkiem, że zrobisz wszystko po kolei, z dbałością o każdy szczegół.